Warme Truiendag

Het is Warme Truiendag. Hoera! Allemaal de verwarming (bijna) uit en massaal aan de warme trui. Een uitstekend initiatief, dus laten we dit niet tot slechts één dag per jaar beperken.

Verwarming uit, trui aan. Goed bezig! Maar dan toch een paar gewetensvragen. Welke trui heb jij vandaag aan? Weet je waar ‘ie van gemaakt is? Weet je waar de grondstoffen vandaan komen die voor de productie nodig waren? En hoeveel water was er nodig om de trui te produceren? En weet je wie je trui gemaakt heeft? Waarschijnlijk niet. Ik probeer erop te letten, maar vaak is het ook voor mij een raadsel. En voor de winkel die de kleding verkoopt, en voor de transporteur en voor de inkoper en voor de tussenhandelaar. Er is vaak zo weinig bekend over de echte afkomst en het productieproces van onze kleding, dat het geen kwaad kan dat dit wat meer aandacht krijgt.

Door de toenemende vraag naar goedkope kleding zijn er een aantal structurele ‘weeffouten’ in de kledingindustrie ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan onverantwoord gebruik van chemicaliën, kinderarbeid en buitensporig watergebruik tijdens het productieproces. Nu zijn hiervoor – of eigenlijk hiertegen – verschillende initiatieven gestart. En een van de opvallendste is de campagne van Solidaridad.

Een goed begin, maar dit is natuurlijk nog niet de oplossing voor dit complexe probleem. Het is voor een groot deel de rol van de retailer om te zorgen dat producten op een verantwoorde manier gemaakt worden. In miin ogen hoort de retailer hierbij het goede voorbeeld te geven en haar klanten te inspireren. Maar in praktijk produceert de retailer natuurlijk waar de consumenten om vragen. En daar heeft goedkope kleding vaak de voorkeur. Hoe deze productie zo goedkoop tot stand kan komen, is daarbij van minder groot belang.

Verantwoorde productie hoeft overigens niet duurder te zijn; een kortere, transparante keten kan er juist voor zorgen dat de productiekosten dalen. Niet alleen het productieproces staat hier centraal. De manier waarop hierover naar de consumenten gecommuniceerd wordt, is ook van groot belang. Naar mijn weten zijn er zijn geen voorstanders van onverantwoorde productie te vinden. Toch komt het nog te vaak voor. Het is dus hoog tijd dat wij – de consumenten – van ons laten horen.

Wat kun jij doen?

Een korte reflectie. Wat zou jij doen als iemand je vroeg om vijf euro te geven, zodat er één kind minder gedwongen wordt om in een fabriek zou werken? Of zodat een alleenstaande moeder een eerlijk loon verdient om zo haar gezin te kunnen onderhouden. Ik denk dat iedereen geen seconde na hoeft te denken om met met zo’n kleine investering het leven van een iemand zo drastisch te veranderen. Wanneer deze kosten echter in de prijs van een trui verwerkt worden, kiezen veel mensen gek genoeg voor de goedkoopste variant. Ik denk dat dit komt door gebrek aan transparantie in het productieproces, gebrek aan communicatie door retailers en gebrek aan kennis van de consumenten. Dit klinkt allemaal nogal negatief, maar het mooie is dat hier wat aan gedaan kan worden!

Ook in dit geval, begint het allemaal bij jezelf. Denk dus goed na over waar je je kleding koopt. Er zijn al best wat retailers, zoals H&M, Zara en C&A, die zich inzetten om bovengenoemde problemen tegen te gaan. Rank a Brand heeft hiervoor een duidelijke ranglijst samengesteld. Of steun de campagne van Solidaridad om zo de boodschap te verspreiden en ontvang het eerlijke t-shirt. Praat erover met je vrienden, collega’s en familie en stimuleer anderen om verantwoorde keuzes te maken. Zo kunnen we er samen voor zorgen dat de vraag naar verantwoord geproduceerde kleding groeit, de prijzen vervolgens dalen en dat eerlijke kleding de norm wordt.